Er wordt veel over de nieuwe klimaatwet gesproken en geschreven. Maar wat betekent dit nu concreet voor je bedrijf?
Op 14 juli 2021 heeft de Europese Commissie een pakket aan voorstellen uitgebracht. Ook wel het ‘fit for 55’-pakket genoemd. Met de ambitie om de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55% te verminderen ten opzichte van 1990. Het pakket bestaat uit wetgevingsinstrumenten om het doel van de Europese klimaatwet te bereiken.
Het grote doel van de Europese Green Deal, die op 11 december 2019 werd gepresenteerd, is de Europese Unie (EU) klimaatneutraal en circulair maken. Deze standpunten zijn nu vastgelegd in een Europese klimaatwet die op 24 juni 2021 officieel is aangenomen. Kortom, de doelstelling van een klimaatneutrale EU in 2050 is nu in wetgeving opgenomen.
Goed gedrag wordt met klimaatwet beloond
De streefcijfers in de nieuwe (voorgestelde) wetgeving moeten overheid en bedrijfsleven stimuleren te werken aan het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen (gas, olie) en het stimuleren van het gebruik van duurzame energie. Hier zijn investeringen voor nodig en de overheid wil dit stimuleren door tegemoetkomingen bij ‘goed gedrag’ en hogere belastingen bij ‘fout gedrag’.
Zo worden fossiele brandstoffen gefaseerd duurder en mogen er vanaf 2035 geen benzineauto’s meer gemaakt worden. De gemiddelde emissies van nieuwe auto’s moet vanaf 2030 met 55% en van nieuwe bestelwagens met 50% dalen en vanaf 2035 met 100% ten opzichte van het niveau van 2021. Ook wordt het Europese systeem voor emissiehandel (ETS) uitgebreid en verzwaard. De EU-landen en het Europees Parlement moeten de maatregelen nog wel goedkeuren.
Europese klimaatwet heeft sociaal economische doelen
De extra kosten die dit met zich meebrengt kan op de wereldmarkt economisch zwaar wegen. De OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) heeft bijvoorbeeld al negatief op de voorstellen gereageerd en noemt het ‘fit for 55’-pakket handelsbelemmerend. Maar omdat nu ook China werkt aan een soortgelijke maatregel, en de Verenigde Staten deze overweging ook heeft zal deze kritiek niet lang stand houden. Bij de Europese klimaatwet spreekt men dan ook niet alleen over klimaatdoelen, maar over sociaal-economische doelen.
Echter, de Europese klimaatwet is wel aangenomen en dan gaat het er, grosso modo bekeken, dus niet om OF je investeert in klimaatneutraliteit, maar WANNEER en HOE. Beter anticiperen dan negeren.
De belasting op fossiele brandstoffen wordt straks Europees geregeld. In Nederland is deze nu al fors hoger dan in de rest van Europa. Het kan zijn dat met de komst van de Europese klimaatwet deze belasting gelijk wordt getrokken. Maar goed, dan volgt er wel weer een andere (aanvullende) belasting. Feit blijft dat de vervuiler de rekening zal gaan betalen. De gedachte is ook dat de investeringen voor een klimaatneutraal bedrijf zichzelf op termijn gaan terug betalen.
Er komt een sociaal klimaatfonds waarmee de lidstaten van de Europese Commissie burgers kunnen helpen met investeringen in onder andere energiebesparingen, nieuwe verwarmings- en koelsystemen en schonere auto’s. Dit fonds zal uit de EU-begroting worden gefinancierd aan de hand van een deel van de inkomsten van het nieuwe emissiehandelssysteem voor de bouwsector en een deel van de inkomsten uit het wegvervoer. De ‘vervuilende’ bedrijven gaan dit dus betalen en dat bedrag zal met de tijd alleen maar oplopen. Belangrijk dus om nu al stappen te ondernemen.
Meetbare doelstellingen klimaatwet zijn nodig
Veel professionele bedrijven werken al aan meetbare doelstellingen voor een meer klimaatneutraal klimaat. Want, zoals we met HACCP al gewend zijn, meten = weten. Het is verstandig om het energieverbruik per jaar vast te leggen en controleren of bepaalde aanpassingen in het bedrijf resultaat opleveren. De EU wil het energieverbruik met 9% terugdringen in 2030. Het is mooi als je als bedrijf insteekt op dit doel. Er zijn ondernemers die hier voortvarend op inhaken en geld verdienen door duurzaamheid (aantoonbaar) te realiseren en deze te communiceren in reclame-uitingen. Het is de kunst om duurzaamheid door te voeren en ook, onderaan de streep, geld te besparen. De grootste besparing valt te behalen in het duurzaam vervangen van bijvoorbeeld apparatuur, verlichting en wagenpark wanneer deze aan vervanging toe zijn.
Denk bij nieuwe investeringen aan:
- Energiezuinige apparatuur
- Duurzame verpakkingen (niet geproduceerd op basis van fossiele brandstoffen zoals olie voor plastic)
- Electrische vervoermiddelen (voor vrachtwagens is dit nog een lastig punt, maar deze rijden op biogas van (eigen) afval dan kom je al een eind op weg met een circulaire economie
- Wamtepompen in plaats van gas
- Extra isolatie (minder energieverbruik)
- Zonnepanelen
- Duurzame energie (bijvoorbeeld windenergie)
- CO2-afvang en opslag (lagere CO2 uitsoot)
- Efficiënt gebruik van energie en grondstoffen (reststoffen terugwinnen en hergebruiken)
- Van biologisch afval grondstoffen maken
- Fossiele brandstoffen op termijn vervangen door duurzaam opgewekte elektriciteit
Het advies van Frans Timmermans is om te beginnen met energie-efficiëntie. Want wat je niet gebruikt hoef je ook niet te verduurzamen.
Gepubliceerd in Vleesmagazine en Vismagazine, augustus 2021
Yvon Bemelman
